Regiony winiarskie Francji
Region położony jest na granicy z Niemcami i ciągnie się z północy na południe wzdłuż Renu i pasma Wogezów. Produkuje się tu niemal wyłącznie wina jednoodmianowe. Najważniejszymi szczepami, zwanymi tu szlachetnymi, są riesling, gewürztraminer, pinot gris i muscat. Region znany jest także z produkcji jednych z najlepszych wersji crémant, wina musującego wyrabianego metodą klasyczną – crémant d’alsace.
Region usytuowany pomiędzy miastami Mâcon i Lyon, na południowo-wschodnim skraju Burgundii. Swoją nazwę zawdzięcza założonej w X wieku miejscowości Beaujeu. W regionie uprawiany jest w większości miejscowy szczep gamay. Region Beaujolais znany jest głównie z młodego wina Beaujolais Nouveau, przeznaczonego do szybkiego spożycia, którego święto obchodzi się każdego roku w trzeci czwartek listopada. Poza młodymi winami w regionie powstają także wina jakościowe beaujolais i beaujolais-villages. W regionie znajduje się także 10 apelacji oferujących wina najwyższej jakości tzw. Crus de Beaujolais. Cechą charakterystyczną tego regionu jest także stosowanie w produkcji procesu zwanego „maceracją węglową” (zwanego inaczej także „fermentacją całych gron”), wymagającego, aby winobranie prowadzone było wyłącznie ręcznie, gdyż jedynie taki sposób zbioru gwarantuje, że skórki winogron nie zostaną uszkodzone.
Region winiarski historycznie nazywany Akwitanią, położony w południowo-zachodniej Francji przy ujściu do Atlantyku dwóch rzek: Dordogne i Garonny, które łączą się w pobliżu miasta Bordeaux i jako Gironde (pol. Żyronda), lejkowatym estuarium wpływają do oceanu. Bordo uznawane jest powszechnie za centrum winiarskiego świata. Słynie z wielkich win o ogromnym potencjale dojrzewania, głównie blendów. Zgodnie z przepisami apelacyjnymi dopuszczonych jest 13 odmian, ale w praktyce dominują cztery czerwone: cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot i petit verdot oraz dwie białe: sauvignon blanc i sémillon. Ważniejsze apelacje to Bordeaux, Graves, Médoc, Pauillac, Pomerol, Saint-Émilion i Sauternes.
Historyczna prowincja z licznymi samodzielnymi strefami winiarskimi, zróżnicowanymi klimatycznie. Najlepsze wina produkowane są w środkowej części tego rejonu o nazwie Côte-d’Or (“złote zbocza”). Dominującymi odmianami w regionie są chardonnay (50% areału) i pinot noir (1/3 areału). Pozostałe uprawiane odmiany to m.in. aligoté i gamay. Burgundzkie chardonnay są bardzo zróżnicowane: od lekkich, mineralnych i wysoko kwasowych win z Chablis po złożone, ekspresyjne wina z Côte d’Or, aż po pełne ciała, maślane, mocno zbudowane wina z Mȃcon na południu. Winiarze z tego regionu byli pionierami w uszlachetnianiu win takimi technikami jak fermentacja w beczce czy fermentacja malolaktyczna dla win białych.
Region winiarski leżący w środkowej Francji, w dolinie rzeki Loary, która stanowi niezwykłą atrakcję turystyczną ze względu na położone nad nią zamki. Flagowym szczepem regionu jest sauvignon blanc. Dwie najbardziej prestiżowe apelacje z uprawami tego szczepu to Sancerre i Pouilly-Fume w winnicach Central. Inne znane apelacje to Muscadet i Muscadet Sévre et Maine1 (obie oparte są na odmianie melon blanc) w regionie Nantes. Region Loary słynie również z produkcji win różowych (na bazie m.in. cabernet franc lub cabernet sauvignon) oraz cremantów (na bazie chenin blanc).
1 Część win Muscadet oznaczona jest na etykiecie napisem “sur lie”. Wskazuje on, że wino zostało pozostawione na osadzie drożdżowym na zimę pomiędzy jesienną fermentacją i wiosennym butelkowaniem. Dzięki temu zabiegowi wino nabiera pełniejszego smaku i lekkiego nagazowania, które nadaje winu dodatkową świeżość.
Region rozciąga się wzdłuż rzeki Rodan od miasta Vienne na północy, po Avignon na południu na długości ok. 200 km. W północnej części rzeka tworzy wąską i głęboką dolinę o stromych zboczach, która charakteryzuje się ciepłym klimatem o silnych wpływach kontynentalnych. Uprawia się tutaj syraha oraz viogniera, z których robi się jednoszczepowe, bardzo cenione i jedne z najdroższych win Francji. W południowej części rzeka rozlewa się szerzej, kształtując krainę o zdecydowanie bardziej śródziemnomorskim charakterze. Podstawową apelacją południa jest Côtes du Rhône. Odpowiada ona za ponad połowę produkcji całego regionu, z czego zdecydowaną większość stanowią wina czerwone, o bardzo zróżnicowanym charakterze. Wśród najlepszych jakościowo apelacji prym wiedzie z kolei Châteauneuf du Pape.
Korsyka to region położony na francuskiej wyspie o tej samej nazwie, sąsiadującą z włoską Sardynią. W regionie uprawiane są głównie endemiczne szczepy nielluccio (zaadoptowane włoskie sangiovese), sciaccarello (dające dość lekkie i owocowe wina czerwone i różowe) oraz vermentino (biały szczep określany jako „lubiący morze”, na Korsyce znany jako malvoise de Corse). Ponadto uprawia się czerwone grenache i shiraz oraz białe bianco gentile, które wykorzystuje się zwykle do kupażowania z lokalnymi szczepami. Na wyspie znajduje się 9 apelacji AOC. Najlepsze korsykańskie wina powstają w apelacjach: Ajaccio (ze szczepu sciaccarello), oraz Patrimonio (ze szczepu niellucio, jest to najstarsza apelacja).
Jura Francuska położona jest na wzgórzach pomiędzy Burgundią a Szwajcarią, w okolicach miasta Arbois. Region ten charakteryzuje się ostrym klimatem – surową zimą i gorącym latem. Najlepsze jurajskie plantacje położone są na zboczach, czasami bardzo stromych. Najbardziej docenianymi winami tego obszaru są białe wina zwane żółtymi (vin jaune) dojrzewające w niewypełnionych do końca beczkach (sposób podobny do hiszpański sherry) wytwarzane w 100% z rodzimej odmiany winogron savagnin (znanej także jako naturé). Kolejnym bardzo oryginalnym i charakterystycznym dla Jury winem jest słodkie wino słomkowe (vin de paille), wytwarzane głównie ze szczepów chardonnay (zwanych tutaj melon d’Arbois) i savagnin, które przed tłoczeniem są suszone na słomianych matach. Najpopularniejszymi czerwonymi szczepami uprawianym w Jurze są poulsard i trousseau. W Jurze znaduje się 6 apelacji: Côtes de Jura, Arbois , L’Etoile, Crémant du Jura (wina musujące) i Macvain du Jura (znany z win likierowych mistella).
Langwedocja to jeden z najstarszych regionów winiarskich we Francji, ciągnący się od Montpellier aż po granicę hiszpańską. Jest to jednocześnie największy winiarski region stanowiący 40% całkowitej powierzchni upraw we Francji. Ze względu na niezwykłe zróżnicowanie pod względem krajobrazu, gleby oraz klimatu, produkuje się tutaj w większości wina regionalne, wśród których 80% stanowią czerwone wytrawne wina oparte na szczepach carignan, grenache, syrah i mourvédre. Dwa pierwsze to lokalne szczepy, które uprawiane są „od zawsze” na terenie Langwedocji i kojarzone są właśnie z tym regionem.
Rousillon to region położony we francuskiej części Katalonii. Słynie on przede wszystkim z “vin doux naturel”, czyli win słodkich wzmacnianych spirytusem winnym i starzonych nawet przez kilkadziesiąt lat w beczkach lub tankach.
Najstarszy obszar winiarski we Francji1 leżący w jej południowo-wschodniej części w strefie silnego oddziaływania klimatu śródziemnomorskiego, cechującego się gorącymi latami i łagodnymi zimami. Ponad 80% produkowanych tutaj win to wina różowe, przeznaczone głównie do szybkiego spożycia. Największą apelacją w regionie jest Côtes de Provence. Z kolei najbardziej cenioną jest niewielka nadmorska apelacja Bandol istniejąca od 1941 roku. Powstające tam czerwone wina ze szczepu mourvedre cechuje przede wszystkim duży potencjał starzenia.
1 Jako pierwsi winorośl uprawiali tu już Fenicjanie około VI w. p. n. e.
Najmniejszy i najmniej znany winiarski region Francji, zlokalizowany w jej południowo – wschodniej części, u podnóża alp, gdzie winnice zakładane są w dolinach, na wysokości nieprzekraczającej 500 m n.p.m. Charakterystyczna dla Sabaudii jest duża liczba rdzennych odmian winorośli. Połowę upraw stanowi wysokoplenny, biały, wytrawny i łagodny szczep jacquère. Wśród win czerwonych najpopularniejszy jest szczep mondeuse, który spokrewniony jest z gamay. Podstawową apelację stanowi Vin de Savoie. Większość producentów z Sabaudii jest nieznana poza swoim regionem.
Region Sud-Ouest, znany jest również pod nazwą Akwitania i Środkowe Pireneje. Winnice położone na tym terenie bardzo się od siebie różnią. Apelacja dopuszcza aż sześćdziesiąt różnych szczepów, wśród których wyróżnić można malbec oraz tzw. czerwony bordeaux blend (kupaż cabernet sauvignon, cabernet franc i merlot). W region Sud-Ouest oprócz niezbyt drogich win, powstają także znane na cały świat brandy Armagnac oraz regionalny apéritif Floc de Gascogne.
Szampania to jeden z najmniejszych francuskich regionów winiarskich, usytuowany w północno-wschodniej części kraju. Od wieków Szampania słynie z produkcji win musujących, nazywanych od nazwy tej krainy – szampanem (nazwa ta jest zastrzeżona na wyłączność dla tego regionu) . Uprawia się tutaj głównie trzy szczepy – czerwone pinot noir i pinot menieur oraz biały chardonnay. Większość win to kupaże tych trzech szczepów. Wina produkowane wyłącznie z odmiany chardonnay mają na etykiecie oznaczenie Blanc de Blancs.
Region Szampanii (Champagne AC) jest jedną apelacją. Określone wioski mają status cru, z czego 44 są sklasyfikowane jako premier cru, a 17 grand cru. W ramach granic apelacji jest 5 subregionów, gdzie koncentruje się większa część produkcji. Trzy najważniejsze i najbardziej prestiżowe z nich tworzą centrum apelacji: Vallée de la Marne, Montagne de Reims i Cote de Blancs.
